13 september 2007 HET ZWARTE GAT ONTMANTELD

13 september HET ZWARTE GAT ONTMANTELD

Geplaatst door: dickreijnen 13/09/2007

Het zwarte gat geeft zijn geheimen prijs.
3 kuilen tekenen zich af.
Vandaag 13 september ben ik op het einde van de middag snel naar Sterckwijck gereden. Er waren n.l. berichten van de archeologen dat ze aan het zwarte gat( intussen een ingeburgerde naam op Sterckwijck) waren begonnen. Met de digitale camera in de aanslag kwam ik bij het zwarte gat aan. Het was een drukte van belang op deze toch wel heel bijzonder plaats. De aanwezige gasten kregen een gedegen uitleg en de speculaties waren niet van de lucht. Doordat de bovengrond behoedzaam laagje voor laagje door de kraan werd verwijderd, werd het geheim van het zwarte gat langzaam aan de grond ontfutseld. Naarmate het werk vorderde, werd steeds duidelijker dat we hier te maken hebben met een cluster van 3 grote water putten, hetgeen het vermoeden van de archeologen in een eerder stadium bevestigde. Heel bijzonder deze drie waterputten bij elkaar waarvan we door boorproeven in een eerder stadium weten dat ze een diepte hebben van 3 meter beneden het maaiveld. In deze situatie gaan ze nog xb1 1 meter dieper.
veel belangstelling
contouren van 3 putten, een cluster
Middelste waterput
Ik de oostelijke put bevond zich een groot langwerpig stuk hout midden over de put gelegen. In de middelste put werd een stuk van een dierlijke kaak gevonden. Daarbij bevond zich een groot stuk van een langwerpig bot of zelfs een stuk van een hertengewei. Dat is nog niet duidelijk, het behoeft specialistisch onderzoek, verder kwamen er tot nu toe veel scherven uit de IJzertijd te voorschijn, enkele grote stenen en een klein stukje barnsteen. Aaan de andere put moet men nog beginnen. barnsteen
Op 13 juli schreef ik reeds een stukje over het fenomeen waterput:

…………………………………………………………………………………..

Een waterput is een gegraven gat in de grond om grondwater te kunnen gebruiken. Als het grondwater zich vlak onder de aardoppervlakte bevindt, wat meestal het geval is in vochtige omgevingen, is het grondwaterpeil door vrij eenvoudig graafwerk gemakkelijk te bereiken. De gegraven put wordt dan meestal ook ingesloten door een beschoeiing zodat het gegraven gat over de hele lengte van de put smal kan blijven en ook niet instort als de grond zelf vochtiger wordt en dus minder vast. Zonder beschoeiing is het bijna niet mogelijk de put open te houden omdat door het opkomende grondwater de zijkanten al spoedig zullen instorten

Bij archeologische opgravingen worden vaak waterputten terug gevonden. Om een put te maken, groef men eerst een grote, taps toelopende kuil tot aan het grondwater.De beste tijd voor dit werk was de periode waarbij het grondwater het laagst stond. Men zorgde ervoor dat onderin de put genoeg werkruimte had om de ‘bekisting’ , beschoeiing, aan te brengen. Als bekisting konden verschillende soorten materialen dienen. Een veel toegepaste methode in de ijzertijd was om met wilgentenen een soort ‘mand’ (zonder bodem) te vlechten tot zo’n meter boven het maaiveld. Ook planken of boomstammetjes konden als basis dienen voor de waterputten. Een andere methode was om een uitgeholde boomstam te gebruiken. Het grote voordeel van zo’n put is dat hij van binnen uit ‘uitgepulst’ kan worden zodat deze boomstam vrijdiep in het grondwater kon worden gebracht zodat ook bij lange droge periode de put water kon blijven geven. Met de komst van de Romeinen treffen we ook soms wijnvaten aan die dienst zouden gaan doen als bekisting voor de waterputten. Wellicht konden waterputten worden afgedekt om te voorkomen dat er rommel en dieren in deze putten zouden vallen.

In de Romeinse tijd was men bekend met het gebruik van de wichelroede om o.a wateraders op te sporen. Boven op een dergelijke waterader een waterput maken, betekende dat er altijd voldoende stuwing was van het grondwater in bovenwaartse richting. Er zijn in onze moderne tijd ook nog mensen die deze gave hebben en die vaak door boeren gevraagd worden om wateraders op te sporen.

Putten die in onbruik raakten werden vaak open gelaten om daarna te dienen voor het dumpen van allerlei afval. Daarom wordt er bij onderzoek van deze putten vaak grote hoeveelheden overblijfselen uit die tijd aangetroffen maar ook tijdens het gebruik van de waterputten kwamen vaak ook allerlei spullen op de bodem van de putten terecht.

…………………………………………………………………………………..

De betekenis van deze cluster waterputten is niet duidelijk. Het zou kunnen zijn dat men met een put begonnen is en dat men er daarna steeds opnieuw een put heeft bijgemaakt. De in onbruik geraakte put werd gebruikt als dumpplaats van allerlei afgedankte spullen. Op deze manier werd het gat weer gedicht. Dit zou de aanwezigheid van de grote hoeveelheid hout in de oostelijke put kunnen verklaren. Uiteindelijk zullen de ander putten ook dicht gegooid zijn met allerlei materiaal. De komende dagen zal het geheim van deze plek in zijn geheel ontrafeld worden. Het opgraven van dergelijke putten is een zwaar en secuur werk. Alles moet ingetekend en gefotografeerd worden en dat meerdere keren omdat de put laagje voor laagje met de schop uitgegraven moet worden. Misschien eerst de ene helft van de cluster putten zodat men een goed zijaanzicht heeft over de opbouw van de waterputten en over de wijze van uitgraven in de IJzertijd. Een moeilijkheid doet zich bij deze waterputten altijd weer voor, het opwellende grondwater kan een spelbreker zijn, doch met behulp van de kraan lukt dat ook wel weer. Om de sporen tegen weersinvloeden te beschermen dekt men alles met plasticfolie af.

De hele ontgraving zal nog enkele dagen in beslag nemen.

We blijven de activiteiten op deze plek volgen. Spannend!!!!!!
Gegroet Dick Reijnen